Paas-trio - for 2 violins and piano

Paas-trio opus 167 / Easter-trio opus 167

Het Paas-trio is een werk voor 2 violen en piano en bestaat uit een samenvoeging van 3 werken die ook apart zouden kunnen worden uitgevoerd.
Deel 1 en 2 staan voor het lijden en sterven van Christus.
Het 1e deel staat in D klein, de ultieme toonsoort van de dood en het noodlot, de toonsoort van de Vissen, de lijdenstijd.
Deel 2 is een elegie die begint als een bewerking van een koorwerk [Solus] die over het sterven van Christus gaat. De 2e helft is de elegie, de oneindige droefenis die het lijden van Christus en het lijden in de wereld in ons opwekt.
Deel 3 staat voor de opstanding op Paaszondag, de triomf, de jubel van de overwinning en eindigt in de ultieme Opstandingstoonsoort E groot, met het Opstandingsmotief, [C-D-E in C].

----------------------------------------------------------------
The Easter trio is a work for 2 violins and piano and consists of a combination of 3 works that could also be performed separately.
Part 1 and 2 represent the suffering and death of Christ.
The first part is in D minor, the ultimate key of death and fate, the key of the Pisces, the time before Easter.
Part 2 is an elegy that starts as an adaptation of a choral work [Solus] that deals with the death of Christ. The second half is the elegy, the infinite sadness that arouses the suffering of Christ and the suffering in the world.
Part 3 stands for the resurrection on Easter Sunday, the triumph, the jubilation of victory and ends in the ultimate Resurrection Key, E major, with the Resurrection Motive, [C-D-E in C].
================================================

Het Paas-trio bestaat uit deze 3 delen / The Easter trio consists of these 3 parts:

-Appassionato opus 167A
-Solus-Elegy opus 167B
-Glorioso [+Intermezzo]  opus 167 D+C (Internezzo+Glorioso)
======================================================
Meer info over het Paastrio uit het programma van de première :
======================================================
PROGRAMMA PAASCONCERT 2018
21 april 2018 in de (voormalige) Bethelkapel - Den Haag (14 uur)
door:
Marc van Delft (piano) & het (Belyanevich-) Inguz-duo (de violistes: Francisca Simonis en Juliya Belyanevich)

PAASTRIO opus 167 (2017-2018)
voor 2 violen en piano

1/ Appassionato
2/ Solus-Elegy
3/ Glorioso
-première-

Paastrio
Het onverwachte succes van het Trio Appassionato ‘smaakte naar meer’, dus besloot Marc voor het trio een groot driedelig werk te componeren, een soort ‘grand sonate’, wat het Paastrio opus 167 is geworden met het 'Trio Appassionato' als eerste deel. Aangezien 21 april 2018 in het kerkelijk jaar nog steeds de Paastijd is leek het gepast om dit concert een Paasconcert te noemen, met de grote première van dit magnum opus.

1/ Appassionato staat in D klein, de ultieme dramatische en ijskoude, harde toonsoort van de dood en het onverbiddelijke noodlot en de typische toonsoort voor requiems, dodendansen en Dies irae’s. D klein is de toonsoort van sterrenbeeld Vissen, de periode van de lijdenstijd. Daarom leek dit werk geschikt om ermee naar de fatale goede Vrijdag te verwijzen waarin de lijdenstijd uitmondt, de grote noodlotsdag van het wereldfatum, de kruisiging en dood van Christus. [in D klein staan bv. de kruisigings-aria (uit de Mattheuspassion van Bach) en ‘Via Crucis’, ‘de kruisweg’ van Liszt…]

2/ Solus-Elegy - Marc heeft voor dit langzame 2e deel materiaal uit twee eerdere werken (die in de negentiger jaren werden gecomponeerd) bewerkt en verwerkt. Het betrof twee werken die hem na aan het hart liggen en die nog nooit zijn uitgevoerd. 1/ Het koorwerk 'Solus ad Victimam' opus 29 (1992) over de lijdensweg (en de opstanding) van Christus, waarvan vooral het begin erg aangrijpend is. Het is een verklanking van een aangrijpend Middeleeuws Latijns gedicht van Petrus Abelardus.

Marc heeft het begin van ‘Solus’ gebruikt wat het intense lijden van de goede vrijdag uitdrukt.

Na een nieuw gecomponeerd overgangs-tussenstuk: een duet voor de 2 violen volgt dan een bewerking van de 2e helft van de 'Elegie' opus 22 voor 12 strijkers (1991) wat sterk geïnspireerd is op Arvo Pärt (bv. de elegische 2e helft van ‘Tabula Rasa’). Het is een weemoedig en ook meditatief verstild stuk met veel Pärt-achtige minimalistische herhalingen. Het heeft veel van de trekken van de Stille zaterdag, het is ook een verstild stuk, -denk aan de term 'stille week'....

3/ Glorioso: In het 3e deel van het Paastrio wilde Marc de overwinningsjubel van het licht op de duisternis, de Paas-opstandingsstemming verbeelden, de Paasjubel van het Halleluja en het klokgelui van de paaszondag. Een werk van euforische vreugde en overwinningsmuziek.

Aangezien het min of meer een symfonisch werk is vond Marc (na overweging) het niet passen om meteen, zonder ontwikkeling of overgang zomaar met de Paasjubel te beginnen, immers, om het kwaad en de duisternis te overwinnen moet er toch eerst iets gebeuren, er moet een proces, een loutering, een catharsis komen, anders is het net of er een tovenaar komt die zomaar ‘als bij toverslag’ alle droefheid en lijden als sneeuw voor de zon laat verdwijnen...

Het begin van het Trio Glorioso [het later ingevoegde 'Intermezzo'] is dus weer een herhaling van de D-klein-dramatiek van het 1e deel, en daarna volgt een soort D-klein-Noodlotsmuziek waarbij naar het overweldigend fatale 1e deel van de 9e symfonie van Bruckner wordt verwezen.

Maar dan volgt een soort ingrijpen van de Christus, het Bruckneriaanse opstandingsmotief verschijnt [2 stijgende grote secundes], en de muziek voert naar de weldadige, nobele, stralende en ultieme (Bruckneriaanse) Opstandings-toonsoort E groot, en het opstandingsthema. [E-Fis-Gis]

Hierna volgt het eigenlijke Glorioso, wat één grote jubelende overwinningsmuziek is. Het is een vrij lang deel, want na een lang langzaam deel van meer dan een kwartier (a 20 minuten…) leek het niet passend qua vorm en proportie om daarna een kort stukje van een paar minuten te laten volgen. [het 1e deel duurt trouwens ca. 6 minuten] Het Glorioso (de spectaculaire Paasjubel) duurt dus iets van 12 minuten.

In het iets rustiger middendeel van het Glorioso vinden we weer een herinnering aan het (D-moll) 1e deel (appassionato) en na een tussenspel voor de solo piano waarin de Paasklokken van de Paasdag worden uitbeeld komt het jubelende begin weer terug en de euforie van ‘Glorioso’ eindigt dan weer Glorieus in het Glorieuze E groot met het glorieuze opstandingsmotief erin verwerkt. Dat is dan ook meteen het opwindende en euforische slot van dit dynamische Paasconcert.

Paa

strio